Aphrodis Banyuls Traditionnel Abbe Rous
28 juli 2025
Toegegeven, ik kan een aardig stukje wauwelen over wijn. Ik prijs mij in goed gezelschap: Hubrecht Duijker die serieus goed en veel over wijn schreef en misschien nog wel schrijft was mijn eerste wijnschrijfheld. Vele helden volgden. Veel later en nog veel meer in mijn straatje schreef wijlen Nicolaas Klei: humoristisch verpakte wijnkennis over omfietswijnen en andere ongein, ik hou ervan. Chateau Poeha van Hans Melissen is voor mij nog altijd hét meesterwerkje, alleen de titel al, koop dat boek mensen! Maar, alle gekheid op een wijnstokje, onze grootste wijnverhalenverteller van dit moment is al weer een hele poos Ilja Gort, daar kan niemand omheen lijkt me.
Eigenlijk vond ik hem heel lang een aansteller. Een omhoog gevallen marketingmannetje met een baret en een wijnchateau met matige wijnen, die met té vrolijke etiketten, té nadrukkelijk aanwezig waren in in het supermarktschap. Zijn Tv-serie opgenomen op zijn eigen chateau vond ik ook al niets: Altijd weer een vraag van een lezer op een papiertje uit een wijnvat vissend en warrig beantwoordend om daarna steevast een kijkje in de keuken te nemen waar Madame aan het kokkerellen was, om vervolgens in zijn heiligdom, de kelder, iets lekkers voor erbij naar boven te toveren. Nee dankje, niet aan mij besteed. Maar, beste lezer, deze week, de week voor we op vakantie gaan en de wasmachine daarom overuren draait, kom ik hier op terug. En hoe. Want hoe heb ik het in mijn hoofd gehaald om zo respectloos over Gort in Frankrijk te denken, foei.
Deze week heb ik namelijk dagelijks vol bewondering naar Ilja gekeken, naar de serie Gort over de grens. In een Peugeot 504 cabriolet Pininfarina uit 1979 (geen uitzonderlijk goed wijnjaar, wel een goed Peugeot jaar lijkt me) rijdt hij door zijn geliefde Frankrijk als een reizende verhalenverteller pur sang. Okay toegegeven, een beetje heel erg geregisseerd ontmoet snorremans aldaar heel toevallig dansende vrienden in klederdracht op weg naar een escargotfeest, loopt hij spontaan een wijnmaker tegen het lijf die een violiste prachtig laat spelen in zijn wijngaard om zijn druiven te behagen en komt hij onderweg ineens de stoel tegen waarop Napoleon in een koude Franse nacht moet hebben gezeten toen hij niet kon slapen. Hij vertelt het alsof hij er zelf bij was, zeer smakelijk en met een afdronk die lang en prettig blijft hangen. Chapeau Ilja! Als laatste veer op zijn baret moet ik publiekelijk bekennen dat hij zich nooit als wijnsnob gedraagt terwijl hij daar wel alle troeven voor in handen heeft als een heuse wijnchateau-mijnheer. Zo was deze voormalig reclame-deuntjes-schrijver eerlijk over het feit dat hij niet eerder Banyuls noch Corsicaanse wijn had geproefd. En het leek me niet eens in scene gezet, alhoewel, Ilja kan toneelspelen als geen ander en schuwt de camera niet, dus niets in zeker in Ilja's dolce vita. Maar, dat mag de pret niet drukken, want eerlijk toegegeven, ik heb van hem genoten!
De Banyuls is bij mij in de afdronk van deze serie blijven hangen. Ik heb het spul namelijk wél al eerder gedronken. Alweer heel lang geleden overigens, in de hoogtijdagen van Hubrecht Duijker als wijnschrijver moet het zijn geweest. Vroeger, nog ver voor PX trendy was, was Banyuls namelijk dé drank bij chocolade-gerechten en stond het in klasse restaurants als dessertwijn op de kaart. Ikzelf heb nooit de behoefte gehad om wijn bij mijn chocoladedessert te drinken, als ik al eens een dessert eet. Als aperitief daarentegen, of bij een mooie blauwschimmelkaas, gekoeld geserveerd, mag je mij wel een glaasje licht geoxideerde grenache wijn uit het zuidelijkste puntje van Frans Catalonië inschenken.
Banyuls is een Vin Doux Naturel gemaakt in Roussillion, hoofdzakelijk van de grenache druif. Wijn die ergens halverwege de gisting als er nog suiker in de most zit wordt aangelengd met alcohol. Daardoor stopt de gisting en blijft de wijn lekker zoet. Om de karakteristieke smaak van Banyuls te krijgen doet het plaatselijke wijngilde hier precies waar bijna alle collega wijnmakers ter wereld van gruwelen, zo vertelt ook Ilja ons: Wijn in de volle zon in grote glazen potten laten oxideren met een verschil in dag- en nachttemperatuur van wel dertig graden Celsius of zelfs meer. Dat levert de typische rijke en rijpe smaak op die deze wijn typeert.
Op de dag dat onze zomervakantie is begonnen en alle vier de kinderen thuis waren (even zeldzaam als vier in klederdracht gehulde Fransen toevallig tegenkomen op een Frans dorpsplein onderweg naar een een escargot feestje) geniet ik na jaren en jaren weer eens van Banyuls. In mijn glas Aphrodis Banyuls Traditionne Abbe Rous. De kleur is transparant zacht rood met een licht oranje toets, de geur geeft rozijnen, dadels, pruimen en een vleugje cacao, of is dat nu even de hinderlijke kennis dat dit lekker is met chocolade, want zo manipulatief is ons brein, het mijne zeker. Hoe het ook zij, dit is echt lekker fris, zijdezacht gekonfijt fruitig lekker. Als aperitief zelfs erg goed inzetbaar, ondanks de 16% alcohol, zeker als je een stevige amuse hebt. Éen glaasje moet kunnen voor de maaltijd, maar niet meer, dan verpest je de eetlust. Zeker zomers bewaar je ‘m beter voor bij een stukje blauwschimmelkaas ná de maaltijd. In mijn optiek is dat veel lekkerder dan een commerciële, vaak plakkerig zoete, PX sherry. Doe er je voordeel mee deze zomer! Merci bien Ilja, dat je mijn liefde voor Frankrijk en Banyuls weer evrn hebt wakker gekust. Een mooie zomer gewenst allen. Op Ilja, Santé!
